FAQ Code 95

De Richtlijn Vakbekwaamheid stelt nieuwe eisen aan de basiskwalificatie voor aankomende beroepschauffeurs en verplicht actieve bus- en vrachtautochauffeurs om nascholing te volgen.

Alle EU-landen zijn verplicht om de nieuwe regelgeving voor hun huidige en aankomende chauffeurs in te voeren. Hierdoor ontstaat er uniformiteit in de eisen die gesteld worden aan Europese chauffeurs. In Nederland is CCV in opdracht van het Ministerie van Verkeer en Waterstaat verantwoordelijk voor de invoering van de Richtlijn Vakbekwaamheid.

De invoering van de Richtlijn moet leiden tot een grotere verkeersveiligheid in Europa en het terugdringen van het aantal verkeersongevallen waarbij vrachtauto's en bussen zijn betrokken. Daarnaast is reductie van het brandstofverbruik een doelstelling van de Richtlijn. Met als gevolg minder CO2 uitstoot en daardoor een beter leefmilieu in Europa. Bovendien draagt extra scholing bij aan betere vaardigheden van chauffeurs, waardoor het imago van de sector verbetert.

De regelgeving is vanuit Europa tot stand gekomen, maar elk land heeft zijn eigen uitvoeringsmethode. Een voorbeeld hiervan zijn de ADR-opleidingen. In Nederland kan dit in het kader van de verplichte nascholing gevolgd worden, hiervoor heeft het Ministerie toestemming verleend. In de meeste andere Europese landen is dit niet mogelijk.

De Richtlijn geeft - behalve een wettelijke verplichting - ook voordelen voor zowel werkgevers en werknemers. Goed geschoolde chauffeurs zijn productiever, breder inzetbaar en ze leveren hierdoor een bijdrage aan een beter rendement. Voor zowel de werkgever als de werknemer biedt de nascholing kansen voor bijvoorbeeld taakuitbreiding of -verandering, waardoor chauffeurs meer verantwoordelijkheid krijgen. Door de nascholing van 35 uur in 5 jaar vergroten chauffeurs hun kennis en worden ze waardevoller voor het bedrijf.

De Richtlijn bestaat uit twee onderdelen: de basiskwalificatie en de verplichte nascholing. De wijzigingen in de basiskwalificatie hebben gevolgen voor aankomende beroepschauffeurs. De verplichte nascholing geldt voor elke beroepschauffeur die zijn vakbekwaamheid heeft en wil behouden.

Vanaf 8 september 2008 is de Richtlijn van kracht voor aankomende en actieve beroepschauffeurs in het personenvervoer. Vanaf 8 september 2009 geldt de Richtlijn ook voor aankomende en actieve beroepschauffeurs die werkzaam zijn in het beroepsgoederenvervoer.

De wijzigingen in de basiskwalificatie gelden voor iedereen die bus- of vrachtautochauffeur wil worden. Iedereen in de EU en mensen die in de EU werken krijgen hiermee te maken als ze chauffeur goederenvervoer en/of personenvervoer willen worden.

Op dit moment geldt er voor sommige groepen chauffeurs vrijstelling. Kijk opwww.richtlijnvakbekwaamheid.nl voor alle vrijstellingen.

Het papieren diploma voor chauffeurs bestaat niet meer. Daarvoor in de plaats krijgen chauffeurs op het rijbewijs een code Vakbekwaamheid (code 95 achter de rijbewijscategorie C of D). De code Vakbekwaamheid is verplicht voor alle chauffeurs die beroepsmatig rijden en geboren zijn na 30 juni 1955.

De code is vijf jaar geldig en wordt alleen verlengd wanneer de volledige 35 uur van de verplichte nascholing is gevolgd. Achter de code komt de datum te staan waarop de geldigheid van de code verstrijkt.

Aankomende chauffeurs die hun Vakbekwaamheid (voorheen het chauffeursdiploma) willen halen, moeten - naast het praktijkexamen - twee praktijktoetsen doen:

• een praktische toets

• een toets op een simulator of op een besloten terrein.

Tijdens de praktische toets is er vooral aandacht voor het laden en lossen en vastzetten van lading, het voorkomen van criminaliteit en illegaliteit, het voorkomen van fysieke risico's, het invullen van een Europees schadeformulier en maatregelen bij noodsituaties. Voor buschauffeurs is het reageren op wensen, behoeften en gedragingen van passagiers een extra aspect van de praktische toets.

Tijdens de toets op besloten terrein wordt de vakbekwaamheid van de kandidaat op het gebied van voertuigcontrole en manoeuvreren getest.

Bij de toets op de simulator wordt er met name op wisselende omstandigheden (verkeer en weer) en noodsituaties gelet.

Het theorie-examen is uitgebreid met een derde examen Vakbekwaamheid 3. Dit gaat over vervoersadministratie. Het onderwerp wordt getoetst met 45 meerkeuzevragen aan de hand van cases. Daarnaast worden ook de theorie-examens Vakbekwaamheid 1 en Vakbekwaamheid 2 afgenomen. Vakbekwaamheid 1 behandelt onderwerpen over verkeer en techniek.

Vakbekwaamheid 2 gaat over vervoersadministratie. Beide examens bestaan uit 50 meerkeuzevragen.

Chauffeurs die in het bezit zijn van zowel een chauffeursdiploma voor personenvervoer als voor beroepsgoederenvervoer, hoeven maar één keer 35 uur nascholing per 5 jaar te volgen en niet 70 uur.

Bestaande buschauffeurs hebben vanaf september 2008 tot september 2015 (7 jaar) de tijd om aan hun nascholingsverplichting te voldoen. Daarna moeten zij elke vijf jaar hun Vakbekwaamheid verlengen, steeds door het volgen van 35 uur nascholing. Iedereen die na 8 september 2008 vakbekwaam wordt, valt direct binnen de vijfjaarlijkse nascholingscyclus.

 

Bestaande vrachtautochauffeurs hebben vanaf september 2009 tot september 2016 (7 jaar) de tijd om hun Vakbekwaamheid te verlengen. Daarna moeten zij elke vijf jaar hun Vakbekwaamheid verlengen, steeds door het volgen van 35 uur nascholing. Iedereen die na 8 september 2009 vakbekwaam wordt, valt direct binnen de vijfjaarlijkse nascholingscyclus.

De periodes van nascholing zijn vastgesteld. Buschauffeurs die voor september 2008 vakbekwaam zijn, moeten voor 2015 (eerste periode is 7 jaar) hun 35 uur hebben gedaan en dan weer voor 2020, 2025, 2030 etc. Vrachtautochauffeurs die voor september 2009 vakbekwaam zijn, moeten voor 2016 (eerste periode is 7 jaar) hun 35 uur hebben gedaan en dan weer voor 2021, 2026, 2031 etc.

Chauffeurs die binnen de termijn van 5 jaar geen 35 uur nascholing hebben gevolgd, mogen niet meer beroepsmatig rijden. Dat wil zeggen dat hun vakbekwaamheid is verlopen. Pas wanneer ze 35 uur nascholing hebben gevolgd, mogen ze weer beroepsmatig rijden. Ze hoeven dan niet opnieuw de basiskwalificatie te behalen.

De waarde van de nascholing is niet altijd gelijk aan de duur van de opleidingen. CCV bepaalt voor hoeveel uren een opleiding meetelt voor de verplichte nascholing. VTL geeft de deelname door aan CCV. Zodra de verplichte 35 uur nascholing is gevolgd, dan geeft CCV dit door aan de RDW. De RDW registreert de Verklaring van nascholing, zodat de chauffeur bij een nieuwe rijbewijsaanvraag de code 95 op het rijbewijs krijgt.

Voor buschauffeurs geldt dat er tot 2015 geen code 95 op het rijbewijs hoeft te staan. Gelijk een nieuw rijbewijs aanvragen is daarom niet nodig. Voor vrachtautochauffeurs geldt dat de code 95 tot 2016 niet op het rijbewijs hoeft te staan.

Er is veel keuze in het aanbod van opleidingen en trainingen. Er zijn geen opleidingen die verplicht zijn. Chauffeurs kunnen hun individuele nascholingsprogramma ook zeer praktijkgericht invullen. De enige eis is dat van de 35 uur nascholing chauffeurs minimaal één dag (7 uur) een praktijktraining moet volgen, waarvan zij zelf 2,5 uur actief rijden. De opleidingen en trainingen moeten gecertificeerd zijn door CCV om mee te tellen voor de verplichte nascholing.

De chauffeur is er zelf verantwoordelijk voor dat hij zijn Vakbekwaamheid behoudt. Gezien het gezamenlijke belang is de nascholing is een zaak van de werkgever en de werknemer. Er zijn veel vragen over wie de nascholing betaalt. Wilt u hierover afspraken maken met uw werknemers, dan is het raadzaam om deze afspraken in een studiekostenovereenkomst vast te leggen. Op www.vtl.nl/richtlijn vindt u een voorbeeld van een studiekostenovereenkomst.

Het is verstandig om bij indiensttreding van nieuwe chauffeurs te informeren naar de status van de verplichte nascholing. Het is een gezamenlijk belang om ervoor te zorgen dat de chauffeur zijn Vakbekwaamheid behoudt. De chauffeur kan zijn status bekijken via www.mijnccvexamenhuis.nl door in te loggen met zijn DigiD code en hiervan een print voor de werkgever maken.

In verband met de Wet Bescherming Persoonsgegevens kan de werkgever niet de gegevens van de chauffeurs bekijken. VTL houdt voor werkgevers wel de uren van de waarde nascholing bij van medewerkers die via VTL een opleiding in het kader van de nascholing hebben gevolgd. De werkgever kan deze gegevens via zijn inloggegevens bij VTL bekijken.

Nee, opleidingen gevolgd bij buitenlandse opleidingsinstituten tellen niet mee voor de verplichte nascholing. CCV houdt wettelijk toezicht op de verplichte nascholing door registratie van de nascholingsuren en certificering van de opleidingsinstituten. Dit is niet mogelijk in het buitenland.

De richtlijn geldt voor alle beroepschauffeurs die wonen en/of werken in de EU. Veel bedrijven hebben buitenlandse chauffeurs in dienst, en vragen zich af of zij de verplichte nascholing ook in Nederland kunnen volgen. Het is wel mogelijk, maar via een administratieve procedure bij CCV om de uren mee te laten tellen in het land van herkomst. Bovendien kan het land van herkomst zelf bepalen of een opleiding meetelt voor de verplichte nascholing. Meer informatie over nascholing voor buitenlandse chauffeurs is te vinden op www.richtlijnvakbekwaamheid.nl.